Nowa technika usuwania kurzu z paneli słonecznych InSight

Ponieważ Mars zbliża się do aphelium swojej orbity, zakurzone panele baterii słonecznych lądownika InSight generują coraz mniej energii elektrycznej. W związku z tym naukowcy i inżynierowie przygotowują się obecnie do wyłączenia przyrządów badawczych - wykorzystując zaoszczędzoną w ten sposób energię do zasilania grzejników, komputera i innych komponentów kluczowych dla żywotności lądownika. Zespół InSight nie zasypuje jednak gruszek w popiele i stale poszukuje sposobu na zwiększenie ilości dostępnej energii. 22 maja 2021 przeprowadzono próbę, która niespodziewanie przyniosła wzrost generowanej dziennie energii o 30 Wh.

Powyższy film przedstawia opisany poniżej proces. Pod koniec sekwencji zdjęć widać jak panel słoneczny ewidentnie jest ciemniejszy (czyli znajduje się na nim mniej pyłu).

Nowa technika wykorzystuje automatyczny wysięgnik koparki, piasek i... wiatr. Próba podjęta 22 maja (około południa tamtejszego czasu słonecznego - wówczas wieje najsilniejszy wiatr, nawet do 6 m/s) polegała na nabraniu piasku do szufelki koparki, uniesieniu jej i przesunięciu w pobliże panela (ale nie bezpośrednio nad niego). Następnie piasek był powoli wysypywany - wiejący wiatr porywał mniejsze ziarenka, które spadając na panel wprawiały go w niewielkie wibracje. Drgania powodowały wzbijanie zalegających tam drobniejszych cząstek kurzu i ich unoszenie w dal przez ten sam poryw wiatru.

Niespodziewane powodzenie całej operacji pozwoli opóźnić wyłączenie przyrządów badawczych (co umożliwi zgromadzenie większej ilości danych). Jeśli dalsze testy tej techniki wypadną pomyślnie, to być może nie będzie konieczności wyłączania przyrządów.

Wiatr - a raczej wir pyłowy - niejednokrotnie przedłużył życie dwóm łazikom marsjańskim: Spirit i Opportunity (łaziki działały odpowiednio 2623 oraz 5352 sole). Kamery InSight niejednokrotnie rejestrowały obecność wirów pyłowych, jednak żadne nie miało miejsca w bezpośredniej okolicy lądownika.

Zdjęcie i film: NASA/JPL-Caltech